چرا تلگرام در پوشش خبری جنگ غزه جایگزین اینستاگرام شد؟
تاریخ انتشار: ۱۲ آذر ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۲۱۵۶۶۶
سانسور در اینستاگرام باعث شد حجم زیادی از اطلاعات و اخبار مربوط به جنگ غزه در سال ۲۰۲۳ در بسترهای تلگرام و توئیتر صورت بگیرد؛ تولید محتوایی که از نظر فراوانی و تنوع، میزانی مثالزدنی و قابل توجه داشته و عمده آنها در حمایت از فلسطین انتشار یافتهاند.
به گزارش ایسنا، ایرنا نوشت: جنگ غزه در سال ۲۰۲۳ و ازدحام رسانههای اجتماعی و ادعای استقلال آنها فرصت خوبی شد تا میزان وابستگی و استقلال این شبکهها و پیامرسانهای اجتماعی که به محافل اصلی رد و بدل اطلاعات در سراسر جهان تبدیل شده، بررسی و تحلیل شود.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
به استناد محتوای کاربران اینستاگرامی، برخی پستها و استوریهای حمایتی از فلسطین که پرچم یا محتوای نوشتاری مرتبط با فلسطین داشتند، حذف و به صاحبان این اکانتها هشدار تعلیق یا حذف اکانت داده شد تا مشخص شود زاکربرگ و مجموعه متا و اینستاگرام تا چه اندازه سوگیری به سود رژیم صهیونیستی داشته و لابیهای اسرائیل در کنترل و مدیریت این رسانه اجتماعی تاچه حد موثر بوده است. وضعیت پوشش خبری جنگ غزه در توئیتر و تلگرام تا حد زیادی متفاوت بود و این دو پلتفرم و صاحبان آن نشان دادند تنها ادعای رسانه مستقل و آزاد را یدک نمیکشند و در عمل نیز بیشترین محتوای غیرسانسوری در این دو بستر خبری و تحلیلی منتشر شده است.
شبکه بیبیسی نیز با اذعان به قلع و قمع حسابهای حماس در شبکه اجتماعی اینستاگرام، بیان کرده که در پی آن،حماس با در پیش گرفتن یک استراتژی جدید رسانهای و در اقدامی موثر، به پیامرسان تلگرام روی آورده است. از زمان آغاز حمله اخیر حماس به جنوب اسرائیل، آمار مشترکان هر دو کانال تلگرامی حماس و گردانهای قسام جهشی بیسابقه داشته است. یک روز قبل از این حمله، کانال تلگرامی حماس ۴۱هزار مشترک داشت اما تنها در عرض پنج روز، این تعداد سه برابر شد و به ۱۲۰ هزار رسید. مشترکان کانال تلگرام گردانهای قسام هم در این دوره زمانی از ۲۰۰ هزار به حدود ۵۸۰ هزار نفر افزایش یافت. تعداد مشترکان کانال تلگرامی ابوعبیده، سخنگوی گردانهای قسام هم در این مدت به حدود ۳۹۵ هزار نفر رسید.
در روزهای اخیر محبوبیت کانال تلگرام گردانهای قسام، از رقبای این گروه مسلح در کرانه غربی مانند «عرین الاسود» (کنام شیرها) که ۲۵۳ هزار مشترک دارد، بیشتر شده است.
به نظر میرسد رشد شدید کانالهای تلگرام وابسته به حماس، نتیجه یک استراتژی هماهنگ و به دقت طراحی شده است. همزمان با آغاز حمله حماس به جنوب اسرائیل، گردانهای قسام شروع به همرسان کردن گسترده ویدیوهای تدوینشده حمله در تلگرام کرد که کیفیت آنها بسیار بالاتر از ویدیوهایی بود که در سالهای قبل در این پیامرسان منتشر میکرد. آن طور که از تصاویر پیدا بود، بعضی از این ویدیوها با پهپاد یا دروبینهای «گوپرو» که کیفیت بالایی دارد، گرفته شده بود.
این ویدیوها به شکل گسترده در رسانههای حماس بازنشر شد، از جمله در پخش زنده شبکه تلویزیونی الاقصی و همین طور شبکههای اجتماعی وابسته به این گروه. اتکای شدید حماس به پیامرسان تلگرام نشاندهنده تلاش این جنبش برای تعیین روایت رسانهای از همان ابتدای حمله بود تا تصویر آسیبپذیر نبودن اسرائیل را خدشهدار کند.
گروه دادهکاوی ایرنا در ۳ گزارش مختلف، هشتگهای مهم و میزان پراکندگی آنها میان حامیان فلسطینی و اسرائیلی را در توئیتر مورد بررسی قرار داد و در این گزارش تصویر جنگ یک ماهه اسرائیل و فلسطین در تلگرام از نظر میزان تولید محتوا، فعالترین کاربران و محتوای برجستهشده و محبوب مخاطبان کانالهای تلگرامی تجزیه و تحلیل شده است.
دادههای این گزارش از تاریخ ۱۴ مهر ۱۴۰۲ یعنی یک روز قبل از عملیات طوفان الاقصی تا ۱۵ آبان ماه( فاصله زمانی یک ماهه) از طریق سامانه پایشگر شبکههای اجتماعی و با بهرهگیری از هوش مصنوعی و الگوریتمهای برنامهنویسی استخراج، طبقهبندی و بررسی و تحلیل شده است.
میزان بازدید و تولیدمحتوای مرتبط با غزه در مقایسه با کل محتوای کانالهای تلگرامی
استخراج دادهها در ماه نخست جنگ غزه نشان میدهد که بیش از ۶ میلیون پست از سوی حدود ۱۵۰ هزار کانال تلگرامی درباره این جنگ نشر و بازنشر شده و در مجموع ۱۲ میلیارد بازدید گرفتهاند. این در حالی است که در همین مدت، در مجموع در تلگرام، ۱۵۲ میلیون پست از سوی ۸۵۰ هزار کانال منتشر شده و ۹۰ میلیارد بازدید گرفته است.
مقایسه محتوای انتشاریافته در تلگرام درباره جنگ غزه در قیاس با کل محتوای منتشرشده در این بستر، نشان میدهد که نزدیک ۱۵ درصد بازدیدهای تلگرامی در این مدت مربوط به جنگ غزه و محتوای مرتبط با فلسطین و اسرائیل بوده است. از نظر محتوا نیز، محتوای مربوط با جنگ فلسطین و اسرائیل از ۷ اکتبر، حدود ۴ درصد کل محتوای تلگرام را در بازه یک ماهه بعد از جنگ تشکیل داده است.
روند انتشار محتوا در کانالهای تلگرامی چگونه و با چه سرعتی بوده است؟
بررسی روند انتشار محتوای منتشر شده در تلگرام از تاریخ ۱۴ مهر تا ۱۶ آبان ماه یعنی بازه زمانی یک ماهه بعد از شروع جنگ، روند نسبتا پرنوسانی را نشان میدهد که وجود ۳ قله خبری در این گراف جلب توجه میکند:
۱۶ مهر ماه: اولین قله خبری تلگرام در این روز صورت گرفته است که محتوای مربوط به عملیات طوفان الاقصی و بازتابهای جهانی و تحلیل و تفسیرهای پیرامون آن را شامل شده است.
۲۶ مهر ماه: بیشترین حجم محتوا در بازه زمانی یک ماهه در این تاریخ صورت گرفته است که به طور خاص به بمباران بیمارستان المعمدانی در غزه اختصاص داشته است. این رویداد خبری و حمله وحشیانه رژیم صهیونیستی بازتابهای گستردهای در همه بسترهای خبری در سراسر جهان پیدا کرد.
۶ آبان: سومین پیک یا قله خبری این موج به تداوم حملات رژیم صهیونیستی، قطع برق و اینترنت و بازتابهای جهانی این اتفاقات مربوط بوده است. حجم زیادی از محتوای منتشرشده این بخش به همدلی با فلسطینیها و اعلام انزجار و ناراحتی از اسرائیلیها اختصاص یافته بود.
فعالترین کانالهای تلگرامی انتشاردهنده محتوای جنگ غزه کدامند؟
در این بخش، فعالترین کاربرانی که بیشترین محتوا را مربوط به جنگ غزه در بازه زمانی ۱۴ مهر تا ۱۶ آبان در تلگرام منتشر کردهاند، استخراج و مورد بررسی قرار گرفتند:
به نظر میرسد انتشار آزاد اطلاعات در تلگرام باعث شده حجم زیادی از اخبار و تصاویر مربوط به جنگ، در کانالهای تلگرامی منتشر شود و در این میان و در بین کانالهای فعال تلگرامی، سهم حامیان فلسطین به مراتب بیشتر از اسرائیل بوده است.
بررسی ۱۰ کانال فعال تلگرامی در این مقطع زمانی که بین ۶ هزار تا ۱۳ هزار پست نشر و بازنشر کردند، نشان از این دارد که ۹۰درصد این رسانهها به زبان عربی و مربوط به جهان عرب بودند که به حمایت مستمر و مداوم از فلسطین پرداختند. یک کانال تلگرامی ایرانی نیز در میان ۱۰ کانال فعال جنگ غزه مشاهده میشود که با نزدیک ۶۰ هزار عضو، بیش از ۱۰ هزار پست در این مدت منتشر کرده است.
به جز ایران، کانالهای تلگرامی منتسب به عراق، مصر و قطر از جمله کشورهایی بودند که در پوشش خبری تحولات جنگ غزه بیشترین فعالیت را داشتهاند.
کانال تلگرامی الجزیره مباشر با ۲۶۰ هزار عضو پرعضوترین کانال این جدول و کانال تلگرامی انفوبلاس منتسب به عراق با ۴ هزار عضو کمترین تعداد دنبالکننده را داشتهاند.
تخصیص ۵۰درصدی کانالهای تلگرامی با هویت جغرافیایی اعلام نشده از دیگر ویژگیهای جدول فعالترین کانالهای تلگرامی جنگ غزه بوده است؛ به طوریکه کانال فلسطین الاقصی با ۱۳ هزار و ۷۷۳ پست، به عنوان فعالترین رسانه، کانالی بدون اعلام جغرافیای فعالیت محسوب میشود و به جز این کانال، ۴ رسانه پرمخاطب و فعال با هویت جغرافیایی نامعلوم به نشر و بازنشر محتوای جنگ مشغول بودند.
هشتگهای پرتکرار کانالهای تلگرامی در موضوع جنگ غزه
با وجود اینکه استفاده از هشتگ آنچنان که در توئیتر مرسوم است، در تلگرام رایج نیست، برخی کانال های تلگرامی برای جستجوی راحتتر و همگرایی بیشتر، اقدام به انتشار هشتگهای منحصر به فرد و پرتکرار میکنند:
در بازه زمانی یک ماه نخست جنگ غزه، طوفان الاقصی پرتکرارترین هشتگ مورد استفاده در میان کانالهای تلگرامی و مرتبط با جنگ غزه بوده است.
تحلیل ۱۰ هشتگ پرتکرار این بازه زمانی و مرتبط با جنگ نشان میدهد همه این هشتگها به زبان عربی است که به طور خاص حکایت از حجم زیاد محتوای عربی و هشتگهای پرتکرار به این زبان دارد.
نکته قابل توجه دیگر، موضعگیری حمایتی این هشتگها به نفع فلسطینیهاست: هشتگهایی چون غزه تحت القصف، الیمن مع فسطین و لستم وحدکم از جمله این هشتگها بودند.
چه محتوایی از پستهای تلگرامی درباره جنگ غزه، بیشتر دیده شد؟
یکی دیگر از شاخصهای مهم در بررسی محتوای جنگ در بستر تلگرام، تحلیل محتواهای محبوب کاربران است که به طور معمول از بررسی محتوای پربازدید به دست میآید:
پربازدیدترین محتوای مربوط به جنگ غزه در بازه زمانی ۱۴ مهر تا ۱۶ آبان، پست بازنشری از کانال ابوعبید بوده است: «در پاسخ به جنایت دشمن مبنی بر آوارگی مردم ما و اجبار آنها به فرار از منازل خود در چندین منطقه نوار غزه، به ساکنان شهر اشغالی عسقلان تا قبل از ساعت پنج عصر امروز مهلت می دهیم از آنجا خارج شوند. و هر کس هشدار داد، معذور است.. »
در این پست به طور کاملا آشکار، به ساکنان شهر اشغالی عسقلان مهلت داده شده که محل مورد نظر را تخلیه کنند. این پست از سوی حامیان فلسطین منتشر شده و بیش از ۲ میلیون بازدید گرفته بود.
عرین الاسود که از کانالهای محبوب در منطقه کرانه باختری است، با ۱.۵ میلیون بازدید دومین پست تلگرامی پربازدید این موج تلگرامی بوده است. در متن این پست آمده است: «تو ای اقصی، ای غزه، تو ای ابوخالد، تو ای ابوخالد، تو ای اقصی، همه دنیا دیده اند که چه کسی چه کسی را محاصره کرده است، و همه جهان خواهند دید که در میان برادران تو محاصره خواهند شد.»
سومین پست پربازدید این بازه زمانی در تلگرام که از کانال ابوعبیده بازنشر شده، بخشی از سخنرانی «ابو عبیده» سخنگوی نظامی گردانهای القسام در بیست و پنجمین روز از نبرد طوفان الاقصی در میان کانالهای مختلف تلگرامی است.
این پست نیز با بازدید قابل توجه ۱ میلیون و ۳۰۰ هزارتایی مخاطبان تلگرامی مواجه شده است.
تحلیل و جمعبندی
۱. تحلیل تصویر کلی جنگ غزه در تلگرام نشان میدهد که در وهله نخست، تلگرام بسترخوبی برای انتشار اطلاعات و اخبار مربوط به جنگ بوده که حجم زیاد و تنوع مطالب حکایت از کاهش حداقلی سانسور و جریان آزاد اطلاعات در این پلتفرم دارد و تصویر مستقل بودن آن را پررنگ و تایید میکند.
۲. حضور حداکثری حامیان فلسطین در تلگرام علاوه بر اینکه نشان میدهد این کشور چه اندازه در بستر شبکههای اجتماعی و به خصوص تلگرام محبوب است، حکایت از این مهم دارد که رسانهها و کانالهای شناسنامه دار و ناشناس به طور گستردهای در سراسر جهان به حمایت مردم مظلوم فلسطین پرداختند.
۳. واکاوی فعالترین کانالهای تلگرامی مرتبط با جنگ غزه و محبوبترین محتوای این پلتفرم دلالت بر این مهم دارد که کشورهای عرب زبان از جمله مصر، عراق و قطر به همراه رسانههای ایرانی بیشترین حامیان فلسطین در تلگرام بودند که بیشترین تولید محتوای این رسانه در بازه زمانی یک ماهه مربوط به آنها بوده است.
انتهای پیام
منبع: ایسنا
کلیدواژه: اينستاگرام بیمارستان المعمدانی فلسطين رژیم صهیونیستی تلگرام رژيم صهيونيستی آمريكا فلسطين کانال های تلگرامی بازه زمانی یک ماه کانال های تلگرام گردان های قسام کانال تلگرامی حامیان فلسطین نشان می دهد بازه زمانی زمانی یک ماهه طوفان الاقصی کانال تلگرام ترین کانال جنگ غزه فعال ترین منتشر شده پیام رسان رسانه ها هشتگ ها شبکه ها ۱۴ مهر
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۲۱۵۶۶۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
اولویت رسانه ملی تولید محتوای مرتبط با فرهنگ ایثار و شهادت است
رسول شکری نیا در گفتگو با مدیرکل بنیاد شهید و امور ایثارگران گلستان گفت: با توجه به سند تحول سازمان، تولید برنامههای محتوایی مرتبط با فرهنگ ایثار و شهادت برای انتقال به نسل آینده در صدا و سیمای گلستان در جریان است.
شکری نیا بر همکاریهای رسانهای در فضای ایثار و شهادت و ضرورت گسترش همکاریهای مشترک تأکید کرد و افزود: وظیفه ذاتی رسانه ملی پرداختن به مقوله ایثار و شهادت است و صداوسیمای گلستان آمادگی تولید برنامههای مختلفی را در حوزه ایثار و شهادت دارد.
وی با اشاره به اینکه همه ما مدیون و بدهکار به خانوادههای معظم شهدا و ایثارگران هستیم و هر چقدر که در راه خدمت رسانی به آنها گام برداریم باز هم کم است، گفت: برنامهسازان رسانه استانی همچون سالهای گذشته همه توان و ظرفیت خودرا برای معرفی ارزشها و نشر فرهنگ ایثار و شهادت به کار خواهند گرفت.
در ادامه این نشست مدیرکل بنیاد شهید و امور ایثارگران استان ضمن تشکر و قدردانی از تعامل خوب مدیر کل صدا و سیما با بنیاد شهید و امور ایثارگران استان گفت: دشمن در عرصه رسانه بسیار هزینه میکند تا به هر طریقی اذهان جامعه را مشوش و جوانان ما را نسبت به این انقلاب و نظام بدبین کند و این بار سنگین بر دوش رسانه ملی است تا با جهت دهی درست بتواند با برنامههای ترویجی ایثار و شهادت و معرفی چهرههای ایثارگر، حقیقت اهداف متعالی این انقلاب را به جامعه معرفی کند.
اسدی با تشکر از پوشش و توجه خوب صدا و سیما به مسائل ایثارگران و خانوادههای معظم آنان گفت: تعامل بسیار خوبی میان بنیاد شهید وصداوسیمای گلستان برای تولید برنامههای محتوایی در حوزه ایثار و شهادت وجود دارد.